วันแรกที่คลอด แม่จะมีน้ำนมประมาณ 30 ซีซี และจะค่อยๆ เพิ่มขึ้น หากแม่กระตุ้นให้ลูกดูดนมบ่อยๆ หลังคลอด 5 วัน นมแม่จะเพิ่มขึ้นถึง 500 ซีซีต่อวัน หลังจากนั้นนมแม่สามารถเพิ่มปริมาณได้มากถึง 750 ซีซีต่อวัน

ถ้าแม่ให้ลูกดูดนมจากเต้าบ่อยๆ อย่างน้อยวันละ 8-12 ครั้ง จะช่วยกระตุ้นให้ร่างกายผลิตน้ำนมได้มากขึ้น เมื่อลูกดูดนมได้บ่อย  นมแม่จะนิ่ม  ถ้าลูกไม่ได้ดูดนานๆ นมแม่จะเต็มเต้า ถ้าไม่ให้ลูกดูด หรือไม่ได้ปั๊มนมออกไป จะทำให้เต้านมคัดตึง ซึ่งอาจเกิดอาการปวด และทำให้เต้านมอักเสบได้

สำหรับตัวชี้วัดว่าลูกได้รับนมแม่เพียงพอคือ การที่ลูกกินนมแล้วหลับสบาย ร่าเริง ไม่ร้องกวน ขับถ่ายได้ดี และมีน้ำหนักขึ้นตามเกณฑ์

สัปดาห์แรก น้ำนมที่ต้องการ : 10-12 ครั้ง/วัน
น้ำหนัก : ลดลงไม่เกินกว่า 10% จากตอนแรกเกิด
สัปดาห์ที่ 2-3 น้ำนมที่ต้องการ : 10-12 ครั้ง/วัน
น้ำหนัก : 1 เท่ากับแรกเกิด
สัปดาห์ที่ 4 น้ำนมที่ต้องการ : 8-10 ครั้ง/วัน
น้ำหนัก : เพิ่มขึ้น 0.5-1 กิโลกรัม
2 เดือน น้ำนมที่ต้องการ : 8-10 ครั้ง/วัน
น้ำหนัก : เพิ่มเดือนละ 1 กิโลกรัม
3 เดือน น้ำนมที่ต้องการ : 7-8 ครั้ง/วัน
น้ำหนัก : เพิ่มเดือนละ 1 กิโลกรัม
4 เดือน น้ำนมที่ต้องการ : 6-8 ครั้ง/วัน
น้ำหนัก : เพิ่มเดือนละ 1 กิโลกรัม
5 เดือน น้ำนมที่ต้องการ : 6-8 ครั้ง/วัน
น้ำหนัก : 2 เท่าของแรกเกิด
6-7 เดือน น้ำนมที่ต้องการ : 5-6 ครั้ง + อาหารเสริม 1 มื้อ
น้ำหนัก : 3 เท่าของแรกเกิด
8-9 เดือน น้ำนมที่ต้องการ : 5-6 ครั้ง + อาหารเสริม 2 มื้อ
น้ำหนัก : 3 เท่าของแรกเกิด
10-12 เดือน น้ำนมที่ต้องการ : 4-6 ครั้ง + อาหารเสริม 3 มื้อ
น้ำหนัก : 3 เท่าของแรกเกิด

 

ข้อสังเกตว่าลูกได้รับนมเพียงพอหรือไม่

  • ลูกน้ำหนักไม่ขึ้น – ถ้าน้ำหนักของลูกไม่ขึ้นตามเกณฑ์ หรือน้ำหนักลดลง อาจประเมินได้ว่าน้ำนมไม่พอ ควรตรวจสอบวิธีการดูด ความถี่ในการดูด และระยะเวลาในการดูดต่อครั้ง ในช่วงแรกควรให้ลูกดูดนมประมาณ  8-10 ครั้งต่อวัน เพราะลูกยังดูดนมได้ไม่เก่ง และได้ปริมาณไม่เยอะในแต่ละครั้ง เมื่อลูกโตขึ้น สามารถดูดนมแม่ได้เก่งขึ้น ก็ค่อยๆ ปรับระยะการดูดนมให้ห่างออกไป การดูดนมแต่ละครั้งควรให้ดูดอย่างสม่ำเสมอ หากลูกหลับขณะดูดนม ให้เขี่ยข้างแก้ม เพื่อกระตุ้นให้ลูกดูดนมโดยกะระยะเวลาให้ลูกดูดนมประมาณ 20 นาที
  • ขับถ่ายได้น้อย – หากลูกดูดนมแม่ได้มากก็จะปัสสาวะและอุจจาระมากและบ่อยขึ้นตามไปด้วย ในหนึ่งวันลูกควรปัสสาวะ 6-8 ครั้งเป็นอย่างน้อย หากลูกปัสสาวะหรืออุจจาระน้อย  ลูกอาจได้รับนมแม่ไม่เพียงพอ

ปรึกษาการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ ที่คลินิกนมแม่  โดยแพทย์ผู้เชี่ยวชาญการเลี้ยงลูกด้วยนมแม่ พญ.ศศิวรรณ แพโรจน์

คลินิกนมแม่ โรงพยาบาลเอกชัย

โทร. (034) 417-999 ต่อ 9221 สายด่วน 1715