การบำบัดด้วยความร้อน

หลายๆคนที่มีอาการบาดเจ็บจากโรคทางระบบกระดูกและกล้ามเนื้อ เช่น ปวดต้นคอ ปวดบ่า ปวดหลัง และปวดเข่า เป็นต้น เมื่อมาพบแพทย์แล้ว แพทย์มักมีการแนะนำให้ทำกายภาพร่วมด้วย และหนึ่งในวิธีการรักษาโดยนักกายภาพบำบัดที่ช่วยบรรเทาอาการปวดเหล่านี้ คงหนีไม่พ้นวิธีการบำบัดด้วยการใช้ความร้อนหรือความเย็น

การบำบัดด้วยความร้อนหรือความเย็นมีความแตกต่างกันอย่างไร ?

การบำบัดด้วยความร้อน

สามารถช่วยให้เพิ่มการไหลเวียนเลือดในบริเวณที่ทำการรักษา ช่วยคลายกล้ามเนื้อ ซึ่งการเพิ่มอุณหภูมิที่บริเวณที่มีอาการปวด แม้เพียงเล็กน้อยก็สามารถบรรเทาความรู้สึกไม่สบายและเพิ่มความยืดหยุ่นของกล้ามเนื้อได้ แต่การบำบัดด้วยความร้อนนั้น จะไม่เหมาะกับบริเวณที่มีการอักเสบเฉียบพลันใหม่ๆ หรือมีเลือดออก แต่จะเหมาะสมกับอาการอักเสบเรื้อรังมากกว่า

กลุ่มอาการที่เหมาะกับการบำบัดด้วยความร้อน

• ปวดแบบเรื้อรัง เช่น หมอนรองกระดูกทับเส้นประสาท ปวดกล้ามเนื้อหรือเส้นเอ็นเรื้อรัง ข้ออักเสบ ยกเว้น อาการปวดที่เกิดจากโรคเกาต์
• ปวดตึงกล้ามเนื้อ เส้นเอ็น หรือ ข้อติด
• ปวดจากกล้ามเนื้อตึง จมยึด

การบำบัดด้วยความร้อนมีรูปแบบใดบ้าง ?

แบ่งออกได้เป็น 2 รูปแบบ คือ

1. การบำบัดด้วยความร้อนตื้น (Superficial Heat) เครื่องมือกลุ่มนี้จะทำให้เกิดความร้อนสูงสุดบริเวณผิวหนังและชั้นเนื้อเยื่อใต้ผิวหนัง ได้แก่
   • ถุง หรือ แผ่นประคบความร้อน
   • ไขพาราฟิน
   • Fluidotherapy
   • โคมไฟให้ความร้อน
2. การบำบัดด้วยความร้อนลึก (Deep Heat / Diathermy) เครื่องมือกลุ่มนี้จะทำให้เกิดความร้อนสูงสุดที่ชั้นกล้ามเนื้อ เส้นเอ็นและกระดูก ได้แก่
   • Ultrasound diathermy
   • Shortwave diathermy
   • Microwave diathermy

การบำบัดด้วยความเย็น

จะช่วยให้เนื้อเยื่อมีความยืดหยุ่นลดลง หลอดเลือดที่มาบริเวณที่ทำการรักษาจะเกิดการหดตัว ส่งผลให้การไหลเวียนเลือดลดลง จึงทำให้สามารถลดอาการอักเสบและลดอาการบวมได้ แต่หากใช้อุณหภูมิที่เย็นเกินโดยต่ำกว่า 1 องศาเซลเซียส เกินกว่า 15 นาที จะกลับทำให้หลอดเลือดขยายตัวและเกิด tissue death ได้ ซึ่งควรระวัง

1. กลุ่มอาการที่เหมาะกับการบำบัดด้วยความเย็น
   • อาการบาดเจ็บหรือปวดเฉียบพลัน เช่น หกล้มข้อเท้าพลิกปวดบวม
   • บริเวณนั้นมีอาการปวด บวม แดง ร้อน
   • หลังจากการผ่าตัดกระดูกและข้อ
2. การบำบัดด้วยความเย็นมีรูปแบบใดบ้าง ?
   • Cold packs เป็นแบบที่ง่ายและใช้บ่อยที่สุด
   • Ice massage
   • Cold water immersion
   • Cryotherapy compression unit จะใช้รักษาเฉพาะตำแหน่ง หลังจากการบาดเจ็บ
   • Vapocoolant Spray

ทั้งนี้ ควรเข้ารับการปรึกษาและคำแนะนำจากแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญก่อนเข้ารับการรักษา

สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่ :

ศูนย์กระดูกและข้อ โรงพยาบาลเอกชัย โทร. 1715 หรือ 034-417-999 ต่อ 132 หรือ 133

ศูนย์กายภาพบำบัด โรงพยาบาลเอกชัย โทร. 1715 หรือ 034-417-999 ต่อ 424 หรือ 425